متدولوژی‌های اجرای فرآیندکاوی

نگاه عملیاتی و کاربردی به فرآیندکاوی منجر به پیدایش متدولوژی‌های مختلفی شده است. این متدولوژی‌ها، ساختارهایی مفهومی را شامل می‌شوند که برای تحلیل و سازماندهی داده‌ و حل مشکلات مورد استفاده قرار می‌گیرند. توسعه یک متدولوژی جهت هدایت پروژه‌های فرآیندکاوی، به مدیران پروژه کمک می‌کند تا با شفافیت بیشتری پروژه را پیش برده و نتلیج مورد انتظار را دریافت کنند.  داده‌کاوی عبارت است از “تحلیل یک مجموعه داده (معمولاً بزرگ) جهت یافتن روابط پیش‌بینی نشده و خلاصه‌سازی داده به صورتی که قابل فهم بودده و مفید واقع شود. ” فرآیندکاوی از چندین تکنیک سنتی داده‌کاوی استفاده می‌کند تا فرآیند را کشف کرده و بهبود دهد و رویکرد آن تمرکز بر داده و منابع است. در ادبیات، 6 متدولوژی داده‌کاوی و فرآیندکاوی وجود دارد که جهت اجرای پروژه‌های فرآیندکاوی می‌توان از آن‌ها بهره گرفت.

1. KDD یا Knowledge Discovery of Database: یک چارچوب متداول جهت شناسایی تنوع فعالیت‌ها و ارتباط میان آن‌ها است. بنیان این متدولوژی برالگوریتم‌های داده‌کاوی جهت کشف الگوها استوار است. در این متولوژی واحدهایی که با کسب‌وکار اصلی سازمان در ارتباط‌ اند مسئول اجرای این متدولوژی می‌باشند. هم‌چنین این متدولوژی جنبه عمومی داشته و برای فرآیند خاصی طراحی نشده است.
2. CRISP-DM یا همان CRoss-Industry Standard Process for Data Mining: یک متدولوژی با کاربردهای گسترده است که از متخصصینی که نگاه کاربردی به داده‌کاوی داشته و تلاش دارند که داده‌کاوی را بر فرآیندهای کسب‌وکار منطبق کنند، پشتیبانی می‌نماید. این متدولوژی نیز توسط واحدهای کسب‌وکار سازمان هدایت شده و برای تمامی فرآیندها قابل استفاده است.
3. PDN یا Process Diagnostics Method: توسط Bozkaya توسعه یافته است. این متدولوژی سه جنبه مختلف از فرآیندکاوی را شامل می‌شود که تلاش دارد تا نمای گسترده‌ای از فرآیندهای سازمان را در زمان اندکی ارائه دهد. این متدولوژی توسط واحدهای مرتبط با داده در سازمان هدایت می‌شود و لازم است تا متخصصین علم داده در اجرای آن شرکت داشته باشند. هم‌چنین این متدولوژی برای تمام انواع فرآیند کاربرد دارد.
4. BPA-H یا Business Process Analysis in Healthcare environments: برمبنای متدولوژی PDN و توسط Rebuge توسعه یافته است. این متدولوژی جهت بهره‌گیری از فرآیندکاوی در حوزه بهداشت و درمان جهت شناسایی رفتارهای قاعده‌مند، انواع مختلف فرآیند و استثنائات پزشکی توسط واحدهای داده‌محور سازمان‌های حوزه بهداشت و درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. *L: یک متدولوژی جهت اجرا بر روی فرآِندهایی هستند که به اصطلاح به آن‌ها لازانیا گفته می‌شود. فرآیندهای لازانیا به فرآیندهایی گفته می‌شود که بسیار ساده و منظم هستند و مدل مربوط به آن‌ها از پیچیدگی کمی برخوردار است. این متدولوژی که برای تمام فرآیندها کاربرد دارد، 5 گام دارد که هدف آن بهبود فرآیندهای ساختار یافته توسط واحدهای کسب‌وکار سازمان است.
6. PMPM یا همان Process Mining Project Methodology: یک متدولوژی جامع جهت انجام پروژه‌های فرآیندکاوی است که برای رفع نواقص و تجمیع متدولوژی‌هایی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، توسعه یافته است. این متدولوژی از فضای داده‌کاوی دور شده و تلاش دارد تا متخصصین با حداقل دانش تحلیل داده بتواند پروژه فرآیندکاوی را هدایت کنند. به همین خاطر این متدولوژی به شیوه‌ای طراحی شده است که توسط واحدهای کسب‌وکار سازمان و کسانی که با فرآیندهای سازمان آشنا هستند، هدایت شود. این متدولوژی جنبه عمومی داشته و برای اجرا بر روی تمام فرآیندها کاربرد دارد.

نویسنده: نیلوفر شکیب