این متن در مورد آزمون انطباق (conformance checking) صحبت می کند. در بسیاری از موارد یک مدل معیار از مدل مطلوب وجود دارد و اگر چنین مدلی وجود نداشت،‌ می‌توان مدلی را به دست آورد که رفتار جریان اصلی را توضیح دهد. در هر حالت، آگاه شدن از نتیجه مقایسه مدل مطلوب (مدل فرآیند) و مدل واقعی (نگاره رویداد) با ارزش خواهد بود.

پیاده‌سازی واقعیت

برای آزمودن میزان تطبیق،‌ باید واقعیت را بر روی مدل فرآیند پیاده‌سازی کنیم. پیشرفته‌ترین تکنیک‌های آزمون تطبیق،‌ از ایده هم‌ترازی استفاده می‌کنند. هرچند که،‌ شمارش نشانه‌های گم‌شده و باقی مانده نیز به سادگی،‌ دیدگاه‌های ارزشمندی را ارائه می‌دهند. زمانی که واقعیت بر مدل فرآیند تطبیق داده شد،‌ می‌توان سوالاتی از قبیل موارد زیر را مطرح کرد:

• رایج‌ترین انحرافات کدام هستند؟
• چرا این انحرافات اتفاق افتاده‌اند؟
• آیا می‌توانیم انحرافی را پیش‌بینی کنیم؟

انحرافات مثبت و منفی

تکنیک‌های آزمون تطبیق،‌ می‌توانند کمیت انحرافات متفاوت را مشخص کنند. برای هر انحرافی،‌ مدل فرآیند  یا نگاره‌رویداد می‌تواند اشتباه باشد. در دنیای انطباق و حسابرسی،‌ انحرافات معمولا نامطلوب در نظر گرفته می‌شوند. عبارت مدل معیار،‌ باعث می‌شود تا برداشت ما از انحراف،‌ منفی باشد. هرچندکه،‌ مثال‌های زیادی از انحراف مثبت وجود دارد، مثلا نمونه‌هایی که بر مدل‌ فرآیند منطبق نیستند،‌ اما عملکرد بهتری را نشان می‌دهند. عبارت انحراف مثبت،‌ به رویکردهایی که برای شناسایی متغیرهای غیررایج استفاده می‌شود،‌ اشاره دارد،‌ متغیرهایی که در عین حال رفتار یا روش موفقیت‌آمیزی از خود نسبت به روش‌های مشابه نشان داده‌اند. شبیه به اتفاقی که در بیمارستان‌ها می‌افتد و دکترها روزانه جان افراد زیادی را با عدم رعایت راهنماهای دارویی نجات می‌دهند. بی نظمی در فرآیندها،‌ گاهی اوقات واجب است،‌ مثا شکستن شیشه برای آنکه آژیر خطر را به صدا در بیاوریم.

ترجمه و تنظیم: ادیب ضیایی