فرآیندکاوی؛ کاربرد و جایگاه آن

ایده‌ی فرآیند‌کاوی براساس کشف، پایش و بهبود فرآیندها با استفاده از ایجاد دانش از طریق بررسی نگاره‌های رویداد است. فرآیندکاوی این موارد را در بر می‌گیرد: 1) کشف فرآیند، 2) بررسی عدم انطباق‌ها، 3) بررسی ارتباطات سازمانی، 4) توسعه مدل، 5) پیشنهادات بهبود.

فرآیندکاوی را اینگونه می‌توان تعریف کرد: «فرآیندکاوی یک تکنیک مدیریت فرآیند است که با استفاده از نگاره‌های رویداد به تحلیل فرآیند می‌پردازد.» فرآیندکاوی زمانی استفاده می‌شود که فهمِ فرم یکسان فرآیند ممکن نباشد یا زمانی که کیفیت اسناد موجود فرآیندی پاسخگوی نیازمندی‌های مدیریت فرآیند نباشد.

همانطور که عنوان شد فرآیند کاوی با استفاده از داده‌های ثبت‌شده‌ که از سیستم‌های اطلاعاتی احصا می‌شوند به تحلیل فرآیند می‌پردازد. داده‌های واقعی نقش تعیین‌کننده‌ای در فرآیندکاوی ایفا می‌نمایند. در واقع فرآیندکاوی دانش بین داده‌کاوی و مدیریت فرآیندهای کسب و کار است.

قطه شروع فرآیندکاوی یک فایل نگاره رویداد است. این فایل که از اطلاعات خام ثبت شده به دست می‌آید باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشد. این نگاره‌های رویداد در هر سه کابرد فرآیندکاوی لازم و ضروری هستند. کابردهای سه گانه‌ی فرآیندکاوی شامل این موارد می‌شود:

• کشف فرآیند: زمانی به کار می‌رود که مدل قبلی از فرآیند موجود نباشد که بر اساس نگاره‌های رویداد مدل فرآیندی کشف می‌شود.
• بررسی عدم انطباق‌ها: زمانی که مدل فرآیندی موجود باشد، تفاوت بین نگاره‌‌های رویدادی فرآیند و مدل فرآیند تجزیه و تحلیل می‌شود.
• توسعه و ارتقا: زمانی که مدل قبلی موجود باشد با استفاده از نگاره‌های رویداد، فرآیند بهبود داده می‌شود.

در شکل زیر جایگاه این سه کاربرد فرآیندکاوی مشاهده می‌شود. کشف فرآیند رایج‌ترین تکنیک فرآیند کاوی است که مدل فرآیند بر اساس نگاره‌های رویداد کشف می‌شود. در مرحله چک کردن انطباق‌ها مدل موجود با نگاره‌های رویداد مقایسه می‌شود و در مرحله سوم با استفاده از نگاره‌های رویداد فرآیند، ایده‌های بهبود طراحی می‌شوند.